Τα επιβλητικά τοπία της Μάνης, τα ονομαστά σπήλαια, τα κάστρα και τα φαράγγια της αποπνέουν μια αίσθηση ελευθερίας σε όσους έλκονται από έναν τραχύ, απότομο – και με άγρια ομορφιά – τόπο
Πρόκειται για τη βραχώδη χερσόνησο του Ταϋγέτου, που «σφηνώνει» ανάμεσα σε Μεσσηνία και Λακωνία, έχει κι άλλα θέλγητρα: χάρμα διαδρομές, παραθαλάσσιες και ορεινές, πλούσια ιστορία, παράδοση,αρχιτεκτονική, ιστορικά μνημεία, ευκαιρίες για εναλλακτικό τουρισμό και απόμερους προορισμούς.
Η περιοχή της Μάνης αποτελείται από τους δήμους Δυτικής Μάνης, με έδρα την Καρδαμύλη και Ανατολικής Μάνης, με έδρα το Γύθειο και ιστορική έδρα την Αρεόπολη.
Ο δήμος Δυτικής Μάνης ανήκει στην περιφερειακή ενότητα Μεσσηνίας (πρώην νομό Μεσσηνίας) και ο δήμος Ανατολικής Μάνης στην περιφερειακή ενότητα Λακωνίας.
Υπάρχουν πολλές επιστηνομικές αναφορές για την ετυμολογία τής λέξης Μάνη. Η πλέον αποδεκτή, σύμφωνα με τον Ελ. Αλεξάκη είναι άπό τήν αρχαία λέξη μανός (=γυμνός άπό βλάστηση), όπως δηλαδή είναι η εικόνα του φυσικού τοπίου της.
Σύμφωνα με αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή, η Μάνη ήταν κατοικημένη από την παλαιολιθική εποχή.
Τα ευρήματα στο Σπήλαιο Απήδημα και ο «Ταινάριος άνθρωπος» έχουν αυξήσει κατακόρυφα το επιστημονικό ενδιαφέρον για την περιοχή. Κρανίο που ανακαλύφθηκε στο σπήλαιο Απήδημα είναι το αρχαιότερο δείγμα του είδους μας, του Homo sapiens, στην Ευρώπη και στην ευρύτερη Ευρασία.
Πίσω από αυτή τη σπουδαία ανακάλυψη «κρύβεται» η Ελληνίδα Κατερίνα Χαρβάτη, διακεκριμένη παλαιοανθρωπολόγος, του Κέντρου Σένκενμπεργκ για την Ανθρώπινη Εξέλιξη και το Παλαιό περιβάλλον, του γερμανικού Πανεπιστημίου Έμπερχαρντ Καρλς του Τίμπινγκεν, όπου εκεί είναι επικεφαλής της ομάδας επιστημόνων.
Οι επιστήμονες ανακατασκεύασαν ψηφιακά δύο κρανία που ανακαλύφθηκαν τη δεκαετία του 1970 στο σπήλαιο και συμπέραναν πως ένα εξ αυτών ανήκει σε ανατομικά σύγχρονο άνθρωπο κι έχει ηλικία άνω των 210.000 ετών.
Το αρχαιότερο δείγμα Homo sapiens που είχε ανακαλυφθεί, μέχρι να γίνουν οι ανασκαφές στη θέση Απήδημα, δεν υπερβαίνει σε ηλικία τα 45.000 χρόνια.
Για πρώτη φορά συναντάμε από τον Όμηρο αναφορές σε πόλεις της περιοχής , την Καρδαμύλη, τον Οίτυλο, το Γύθειο, την Ενόπη κλπ.
Στη Μάνη έχουν καταγραφεί συνολικά, περίπου 800 πύργοι, 96 παραδοσιακοί οικισμοί, 1.000 βυζαντινές εκκλησίες και εκατοντάδες μικρά και μεγάλα σπήλαια και καταφύγια.
Η Μάνη είναι γνωστή για τους περίφημους πύργους της.
Χτισμένοι με υλικά από το περιβάλλον της περιοχής, οι πύργοι είναι απόλυτα εναρμονισμένοι με το τοπίο.
Θεωρείται ότι υπήρχαν ήδη από τους Βυζαντινούς χρόνους, όμως οι πιο παλιοί από αυτούς ήταν λιγότερο γεροί και γκρεμίζονταν κυρίως από τους σεισμούς.
Οι Πύργοι που χτίζονταν από το 18ο αιώνα και μετά, θεωρούνται πιο γεροί. Η κατασκευή τους συνεχίστηκε μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.
Η αρχιτεκτονική των Πύργων θεωρείται μοναδική για την Ελλάδα, ενώ η ομοιότητά τους με αντίστοιχα κτίσματα στην Ιταλία, αποκαλύπτει την βενετική επιρροή.
Πρόκειται για ψηλά, πέτρινα, πολυώροφα κτίρια, με αυστηρές γραμμές και λίγα, μικρά παράθυρα.
Οι Πύργοι χτίζονταν με σκοπό να αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι τους εκάστοτε εισβολείς.
Σε κάποιες περιπτώσεις το ύψος του Πύργου έφτανε ακόμα και τα 20 μέτρα. Το ύψος ήταν συνυφασμένο με την κοινωνική θέση των ιδιοκτητών.
Σήμερα, σε όλη την έκταση της Μάνης, στέκουν ακόμη πολλοί πέτρινοι Πύργοι. Μάλιστα, στη γραφική Βάθεια, στη Λακωνική Μάνη, πύργοι και πυργόσπιτα συνθέτουν ένα μοναδικό σκηνικό, που παραπέμπει σε άλλες εποχές. Η καστροπολιτεία της Βάθειας είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς παραδοσιακούς οικισμούς και βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τη θάλασσα, προσφέροντας μοναδική θέα στους επισκέπτες της.
Πύργος Τρουπάκη – Μούρτζινου
Στην περιοχή της Μεσσηνιακής Μάνης, ένας από τους σημαντικότερους Πύργους είναι ο Πύργος Τρουπάκη – Μούρτζινου, στην Καρδαμύλη.
Χτισμένος το 1807, αποτελείται από μία σειρά κτισμάτων, που έχουν συντηρηθεί μέχρι σήμερα.
Πρόκειται για το οχυρό που ανήκε σε μία από τις ισχυρότερες οικογένειες της περιοχής, που για χρόνια κατείχε θέσεις εξουσίας.
Στον Πύργο αυτό φιλοξενήθηκε ο Θ. Κολοκοτρώνης, όταν το 1821 έφτασε στην περιοχή, από τη Ζάκυνθο..
Σήμερα, ο Πύργος λειτουργεί ως μουσείο, το οποίο στεγάζεται στην κεντρική κατοικία.
Πύργος των Καπετανάκηδων
Ο Πύργος των Καπετανάκηδων είναι χτισμένος στην κορυφή ενός λόφου, με την ονομασία Πετροβούνι, στα Σωτηριάνικα.
Ο Πύργος διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της μανιάτικης αρχιτεκτονικής.
Η οικογένεια στην οποία ανήκε ο Πύργος, ήταν μία από αυτές που συμμετείχαν στον επαναστατικό αγώνα του 1821.
Πύργος του Κουμουνδούρου
Στο χωριό του Κάμπου βρίσκεται ο Πύργος του Κουμουνδούρου, που είναι χτισμένος μετά το 1830.
Οι ιδιοκτήτες ήταν πρόγονοι του Αλέξανδρου Κουμουνδρούρου, του μετέπειτα πρωθυπουργού της χώρας, του οποίου πατρικό σπίτι θεωρείται ότι είναι αυτός ο Πύργος.
Ο Πύργος είναι κατασκευασμένος κυρίως από πέτρα και η αρχιτεκτονική του έχει περισσότερο αμυντικό ύφος.
Στο εσωτερικό του υπάρχει ενσωματωμένος ανεμόμυλος.
Δίπλα στον Πύργο του Κουμουνδούρου βρίσκεται Μυκηναϊκός θολωτός τάφος, που αποδίδεται στο γιο του Ασκληπιού, Μαχάονα και χρονολογείται στο 1250π.Χ. Έτσι, η επίσκεψη στο χωριό του Κάμπου είναι διπλής ιστορικής σημασίας.
Το Σπήλαιο του Δηρού είναι από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά μνημεία, όπως, επίσης, το Ακρωτήριο Ταίναρο, όπου και η Πύλη του Άδη στην αρχαιότητα, η «Πυραμίδα» του Ταϋγέτου και η ακτή Καταφύγιο με το λαβυρινθώδες υπόγειο σπήλαιο.
Το Σπήλαιο Βλυχάδα Διρού είναι ένα από τα ωραιότερα σπήλαια και βρίσκεται στα δυτικά παράλια της Λακωνικής Χερσονήσου, στον Όρμο του Διρού. Κάτω από το λιτό τοπίο της Μάνης η φύση με ασύγκριτη τέχνη και υπομονή σμίλεψε ένα θαύμα πέρα από κάθε φαντασία, κατάλευκοι σταλακτίτες και σταλαγμίτες, εντυπωσιακές κουρτίνες και αστραφτεροί κρύσταλλοι στολίζουν κάθε γωνιά του, δημιουργώντας ένα απαράμιλλο θέαμα που κόβει την ανάσα!
Η πυραμίδα είναι η ψηλότερη κορυφή του Ταΰγετου και της Πελοποννήσου, που βρίσκεται στα 2.407 μέτρα. Πρόκειται για κάποιο θαύμα της φύσης, έργο ανθρώπων ή έργο κάποιας ανώτερης διάνοιας; Τι είναι το περίφημο «φαινόμενο της πυραμίδας»; Σιωπηλή, αινιγματική, αρμονική, η Πυραμίδα του Ταΰγετου, κρατάει μέχρι σήμερα ζηλότυπα τα μυστικά της.
Τα χωριά της Μάνης είναι πετρόχτιστα με εντυπωσιακά πυργόσπιτα, όπως η διατηρητέα Βάθεια, η Άνω Βέργα, το Λιμένι, το Σκουτάρι, ο Γερολιμένας, τα Μουντανίστικα, η Χαριά, η Κοίτα, ο Δρυμός, η Μίνα, η Νόμια, η Σαϊδόνα, η Λάγια, η ιστορική Καρδαμύλη, και γραφικές κωμοπόλεις, όπως το Οίτυλο, η Αρεόπολη και το Γύθειο.
Οι όρμοι και οι παραλίες της είναι πανέμορφες, με άμμο ή βότσαλο, κρυστάλλινα νερά και πλούσια θαλάσσια ζωή που περιλαμβάνει θαλάσσιες χελώνες, φώκιες και δελφίνια.
Μπορείτε να κολυμπήσετε στις παραλίες:
Σάντοβα
Ριτσά
Καλαμίτσι
Δελφίνι
Φονέας
Ναυάγιο
Στούπα
Καταφύγιο
Καλόγρια
Τραχήλα
Μέζαπος
Κότρωνας
Πόρτο Κάγιο
Αγία Βαρβάρα
Μαυροβούνι
Βαθύ
Μαρμάρι
Σκουτάρι
Τρίνησα
Γλιβάς και Αρκούδι , που προσεγγίζονται με σκάφος