Η Ιθάκη είναι ένα υπέροχο νησί με πυκνή βλάστηση του Ιονίου Πελάγους. Πρόκειται για το δεύτερο μικρότερο νησί των Επτανήσων μετά τους Παξούς, με περίπου 3.000 μόνιμους κάτοικους.
Οι διακοπές στην Ιθάκη υπόσχονται ξεκούραση, βουτιές σε κρυστάλλινα νερά, ρομαντικές βόλτες και φανταστικά τοπία. Το ξακουστό νησί του Οδυσσέα, ένα από τα πιο ήσυχα νησιά του Ιονίου, έχει πολλούς πιστούς επισκέπτες που επιστρέφουν κάθε καλοκαίρι. Ανάμεσα τους συγκαταλέγονται αρκετοί διάσημοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό!
Ο Μύθος της Οδύσσειας
Ο βασιλιάς της Ιθάκης, ο Οδυσσέας, αναγκάζεται να αποχωριστεί την λατρευτή σύζυγό του, Πηνελόπη, για να ακολουθήσει τους συντρόφους του Αχαιούς στον Τρωικό Πόλεμο.
Ο πόλεμος τελειώνει, αλλά περιπλανιέται για πολλά χρόνια σε τόπους εξωτικούς και περνά απίστευτες περιπέτειες. Αντιστέκεται στα θέλγητρα της μάγισσας Κίρκης και στο τραγούδι των Σειρήνων. Αντιμετωπίζει τα άγρια στοιχεία της φύσης και την οργή των θεών. Η σκέψη του, όμως, είναι πάντα στην Ιθάκη και την αφοσιωμένη σύζυγό του, Πηνελόπη, η οποία τον περιμένει καρτερικά αψηφώντας τον χρόνο, την απόσταση και την πολιορκία των επίδοξων μνηστήρων.
Το Βαθύ
Αποτελεί την πρωτεύουσα και το λιμάνι της Ιθάκης. Ο παραδοσιακός αυτός οικισμός, χτισμένος αμφιθεατρικά, με την έντονη βενετσιάνικη επιρροή, θα σε γοητεύσει με τα όμορφα κεραμοσκεπή σπίτια, τα επιβλητικά αρχοντικά και τα γραφικά πέτρινα σοκάκια.
Το Λαζαρέτο
Είναι το μικρό νησάκι που βρίσκεται μέσα στον κόλπο του λιμανιού Βαθύ. Μπορείς να φτάσεις σε αυτό ακόμα και κολυμπώντας από το λιμάνι!
Είναι γεμάτο από πεύκα, στην μέση των οποίων «κρύβεται» το μικρό εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα.
Επί ενετικής κυριαρχίας, το Λαζαρέτο λειτούργησε ως λοιμοκαθαρτήριο, δηλαδή εκεί απομονώνονταν προσωρινά-για 40 ημέρες- όσοι έφταναν με πλοίο στο νησί σε περίπτωση που είχε εκδηλωθεί επιδημία, αφού τότε οι μολυσματικές ασθένειες ήταν από τις κύριες αιτίες θανάτου.
Το 1817, επί Αγγλοκρατίας στα Επτάνησα, οι Άγγλοι κατασκεύασαν ένα διώροφο σκοτεινό κτήριο, το οποίο κάλυψε όλη την επιφάνεια του Λαζαρέτου. Αργότερα, το οικοδόμημα αυτό χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή, δημιουργώντας ένα θλιβερό θέαμα.
Τον Αύγουστο του 1953, οι φυλακές στο Λαζαρέτο υπέστησαν σοβαρές ζημιές από σεισμούς και κατεδαφίστηκαν. Όρθιο παρέμεινε μόνο το εκκλησάκι του Σωτήρα, το οποίο υπολογίζεται πως ιδρύθηκε το 1668.
Σήμερα, την παραμονή και την ημέρα Γιορτής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, στις 5 και 6 Αυγούστου, οι πιστοί φτάνουν στο εκκλησάκι με βάρκες και καΐκια, ώστε να παρακολουθήσουν τη λειτουργία.
Τα τελευταία χρόνια, το Λαζαρέτο είναι ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς του Ιονίου! Επίσης, πολλά ζευγάρια από όλη την Ελλάδα το επιλέγουν για την τέλεση του γάμου τους, καθώς το φυσικό του τοπίο είναι ιδιαίτερα ρομαντικό!
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος Ιθάκης
Φιλοξενεί αντικείμενα από τις ανασκαφές στα νότια του νησιού και εκθέματα από την Γεωμετρική Εποχή έως και τα Ρωμαϊκά Χρόνια. Εκεί θα δεις περισσότερα από 1000 ακέραια αγγεία, μικροαντικείμενα που ήταν αφιερώματα στο ναό του Απόλλωνα στην περιοχή του Πίσω Αετού της Ιθάκης και μια μικρή χάλκινη προτομή του Οδυσσέα.
Αν βρεθείς στο Μουσείο, θα εντυπωσιαστείς με:
- την επιγραφή, η οποία είναι αφιερωμένη στις θεές, Αθηνά και την Ήρα. – Εντοπίσθηκε στο Σπήλαιο των Νυμφών.
- τα γεωμετρικά αγγεία, που λέγονται «Ιθακήσια», καθώς εικάζεται πως κατασκευάστηκαν σε τοπικό εργαστήριο του νησιού.
Το Ναυτικό Λαογραφικό Μουσείο Ιθάκης
Ιδρύθηκε το 1997. Περιλαμβάνει περισσότερα από 2000 εκθέματα. Εκεί, θα δεις παλαιές φωτογραφίες των αρχών του 21ου αιώνα, πίνακες καραβιών Ιθακήσιων πλοιοκτητών, ναυτικά όργανα, στολές, έγγραφα και βιβλία της Εμποροναυτικής Σχολής Σταθάτου, καθώς και άλλα τεκμήρια από την πλούσια ναυτική ιστορία της Ιθάκης.
Επίσης, διαθέτει χάλκινα, μπρούτζινα και κεραμικά σκεύη οικιακής χρήσης, κοσμήματα, παλαιά εργαλεία, χαρακτηριστικά αντικείμενα διαφόρων επαγγελμάτων, έπιπλα της αστικής τάξης του νησιού, μικροαντικείμενα εκκλησιαστικής τέχνης, παραδοσιακές στολές της Ιθάκης, εξοπλισμό και κατασκευές της κλωστικής και υφαντικής τέχνης, αγροτικό εξοπλισμό, εργαλεία υφάνσεως, εκκλησιαστικά είδη, κοσμήματα, γραμματόσημα, μουσικά όργανα και άλλα πολλά!
Η Αρχαιολογική Συλλογή Σταυρού
Στεγάζει ευρήματα από τη βόρεια Ιθάκη που χρονολογούνται από την Πρωτοελλαδική μέχρι τη Ρωμαϊκή Περίοδο.
Η Παλαιόχωρα
Αποτελούσε την πρωτεύουσα του νησιού ως την εποχή της Ενετοκρατίας. Περίπου δέκα εκκλησίες και άλλα τόσα σπίτια της εποχής διατηρούνται μέχρι σήμερα σε αρκετά καλή κατάσταση. Έτσι, ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται πώς ήταν ο οικισμός της Παλαιοχώρας στην ακμή του.
Η αρχιτεκτονική στην Παλαιόχωρα έχει αμυντικό χαρακτήρα. Τα σπίτια λειτουργούσαν και ως φρούρια, όταν ο οικισμός δεχόταν επίθεση: ένας ή δύο όροφοι, χωρίς καθόλου μπαλκόνια, αλλά με μικρά, στενά παράθυρα που εξυπηρετούσαν και ως πολεμίστρες.
Η θέση του οικισμού μαρτυρά τις ανάγκες της εποχής. Η θέα προς το Ιόνιο Πέλαγος είναι απέραντη, ενώ η είσοδος του λιμανιού φαίνεται ολοκάθαρα σχεδόν από παντού. Επομένως, κανένα εχθρικό πλοίο δεν θα μπορούσε να πλησιάσει χωρίς να γίνει αντιληπτό.
Οι εκκλησίες που διασώζονται στην Παλαιόχωρα αποτελούν μνημεία βυζαντινής τέχνης. Τρεις από αυτές έχουν χαρακτηριστεί ιστορικά διατηρητέα μνημεία:
- Η Κοίμηση της Θεοτόκου ή Παλαιά Παναγία βρίσκεται στα όρια του παλιού οικισμού και ήταν πιθανότατα ο μητροπολιτικός ναός.
- Το μικρό εκκλησάκι των Εισοδίων της Θεοτόκου, η Μαρουλάτικη της Παλαιόχωρας, όπως είναι γνωστή στους ντόπιους, λειτουργεί κάθε χρόνο στις 21 Νοεμβρίου. Σε αυτήν την μικρή εκκλησία διασώζονται σπουδαίες αγιογραφίες.
- Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη με το ψηλό πέτρινο καμπαναριό, συντηρήθηκε από τους επιστήμονες. Οι τελευταίοι αναστήλωσαν τις τοιχογραφίες, αποκαθιστώντας έργα τέχνης ανεκτίμητης αξίας. Το τέμπλο της εκκλησίας είναι πετρόχτιστο. Το παλιό πέτρινο δάπεδο έχει αποκατασταθεί, ενώ τοποθετήθηκε στέγη που προφυλάσσει από την φθορά των καιρικών φαινομένων. Το ψηλό πέτρινο καμπαναριό του Αγίου Ιωάννη στέκει αγέρωχο ακριβώς δίπλα, χαρακτηριστικό μνημείο της Παλαιόχωρας, που φαίνεται από μακριά.
Το Σπήλαιο του Λοΐζου
Ήταν κέντρο λατρείας του μυκηναϊκού πολιτισμού και βρίσκεται στη βόρειο Ιθάκη. Ωστόσο, το σπήλαιο έχει καταστραφεί από σεισμό και σήμερα παραμένει υποθαλάσσιο και μη επισκέψιμο.
Το 1868, ο Δημήτριος Λοΐζος ήταν ο Ιθακήσιος που «ανακάλυψε» πρώτος τους θησαυρούς του Σπηλαίου– από αυτόν ονομάστηκε σπήλαιο Λοΐζου. Τότε, εντόπισε μια αρχαιοελληνική ταφή που περιείχε ένα μαχαίρι, ένα ξίφος και νομίσματα. Εκείνη την περίοδο, διενεργούσε ανασκαφές στην Ιθάκη ο διάσημος αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν, ο οποίος αναγνώρισε την αξία των προαναφερόμενων ευρημάτων και ερεύνησε την σπηλιά.
Τα ευρήματα από το Σπήλαιο του Λοΐζου θεωρούνται εξαιρετικά σημαντικά για την ιστορία της Ιθάκης και εκτίθενται στην Αρχαιολογική Συλλογή Βορείου Ιθάκης, στο Σταυρό. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι χάλκινοι τρίποδες, που χρησιμοποιούνταν για σπονδές στους θεούς και το σημαντικότερο εύρημα της αρχαιολογικής έρευνας στην Ιθάκη, το θραύσμα με την επιγραφή «ΕΥΧΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙ», που αποδεικνύει πως ο ομηρικός ήρωας ήταν υπαρκτό πρόσωπο.
Η Ιθάκη έχει, λοιπόν, πλούσια ιστορία που ξεκινά από την αρχαιότητα. Αξίζει να επισκεφτείς, πέρα από όσα προαναφέρθηκαν, και τον Πρωτοελλαδικό Οικοσμό Πηλικάτων, τον Αρχαιολογικό Χώρο Αγίου Αθανασίου – τη Σχολή Ομήρου και τους τεράστιους, εντυπωσιακούς ογκόλιθους Ανωγής.
Ονειρεμένες Παραλίες
Οι παραλίες της Ιθάκης χαρακτηρίζονται από πεντακάθαρα κρυστάλλινα νερά και πυκνή βλάστηση, που σε αρκετές φτάνει μέχρι το κύμα! Στις περισσότερες μπορείς να φτάσεις με αυτοκίνητο ή με τα πόδια, αλλά σε μερικές η πρόσβαση γίνεται μόνο μέσω θαλάσσης. Δες παρακάτω τις ομορφότερες παραλίες του νησιού.
Φιλιατρό
Είναι η πιο κοσμική παραλία του νησιού. Διαθέτει βότσαλα και εκπληκτικά τιρκουάζ νερά. Η παραλία είναι οργανωμένη στο ένα τμήμα της, με ομπρέλες και ξαπλώστρες, ενώ υπάρχει και beach bar.
Μνήματα
Πρόκειται για ανοργάνωτη, βοτσαλωτή, απάνεμη παραλία με πυκνή βλάστηση, η οποία προσφέρει σκιά μέχρι τις μεσημεριανές ώρες.
Πίσω Αετός – Πισαετός
Βρίσκεται δίπλα στο λιμάνι του Πίσω Αετού της Ιθάκης.
Έχει κάτασπρα βότσαλα και διάφανα κρυστάλλινα νερά. Ελαιόδεντρα φτάνουν μέχρι το σημείο που σκάει το κύμα, προσφέροντας επαρκή σκιά.
Γιδάκι
Είναι μία από τις πιο όμορφες παραλίες της Ιθάκης. Διαθέτει καταγάλανα νερά, βότσαλα και περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση.
Θα φτάσεις σε αυτήν είτε με καΐκι είτε από μονοπάτι (30-40 λεπτά περπάτημα), το οποίο ξεκινά από την παραλία του Σκίνου.
Άμμος της Μαρίας
Πρόκειται για δύο υπέροχες παραλίες, οι οποίες χωρίζονται με βράχια, περιβάλλονται από πυκνή βλάστηση και είναι προσβάσιμες μόνο μέσω θαλάσσης.
Σε αυτές θα βρεις μεγάλα λευκά βότσαλα και θα δροσιστείς σε πεντακάθαρα σμαραγδένια νερά.
Σκίνος
Είναι μία μαγευτική παραλία, η οποία περιβάλλεται από ένα καταπράσινο τοπίο, με τα πεύκα να φτάνουν μέχρι τη θάλασσα! Είναι πετρώδης με ρηχά κρυστάλλινα νερά.
Σαρακήνικο
Πρόκειται για όμορφη ανοργάνωτη παραλία με λευκά βότσαλα και διαυγή σμαραγδένια νερά. Παρόλο που τριγύρω έχει ελιές, δεν παρέχει φυσική σκιά.
Μάρμακας
Πανύψηλοι ευκάλυπτοι προσφέρουν άπλετη σκιά σε όσους επισκέπτονται αυτήν την παραλία. Διαθέτει λευκά βοτσαλάκια, καταγάλανα νερά και προσφέρει θέα στο νησάκι του Αγίου Νικολάου. Επίσης, υπάρχει μία καντίνα.
Καμίνια
Παρόλο που η παραλία είναι ανοργάνωτη και δεν διαθέτει φυσική σκιά, είναι εντυπωσιακή με βότσαλα και σμαραγδένια κρυστάλλινα νερά. Είναι προσβάσιμη από βατό χωματόδρομο και ιδανική για όσους επιθυμούν να περάσουν μία ήσυχη μέρα δίπλα στη θάλασσα.
Άσπρος Γιαλός
Κάτασπρα βότσαλα, πυκνή βλάστηση και όμορφοι βραχώδεις σχηματισμοί συνθέτουν το μαγευτικό σκηνικό.
Δεν παρέχει φυσική σκιά και διαθέτει μόνο λίγες ομπρέλες σε ένα τμήμα της.
Εδώ θα δεις και κρινάκια του γιαλού!
Πλατιά Άμμος
Πρόκειται για ανοργάνωτη παραλία με εξωτική ομορφιά. Πολλοί τη θεωρούν την καλύτερη της Ιθάκης. Είναι φαρδιά με ψιλή ολόλευκη άμμο και διαυγή καταγάλανα νερά.
Στην παραλία μπορείς να φτάσεις μόνο μέσω θαλάσσης, με τα τοπικά καϊκάκια ή με σκάφος.
Tip: Οι περισσότερες παραλίες του νησιού δεν είναι οργανωμένες, οπότε φρόντισε να προετοιμαστείς κατάλληλα. Πάρε οπωσδήποτε μαζί σου παγωμένο νερό και κάποιο snack.
Ο Γαστρονομικός Παράδεισος της Ιθάκης
Στο νησί παράγονται εξαιρετικής ποιότητας τοπικά προϊόντα, όπως μέλι, βότανα, ελαιόλαδο, κρασί και τυριά. Αν βρεθείς σε αυτό, μην παραλείψεις να δοκιμάσεις τις ιδιαίτερες παραδοσιακές συνταγές:
- «Μπουργέτο» – Πικάντικη σούπα με ψάρια.
- «Σαβόρο» – Νοστιμότατη πικάντικη σάλτσα, η οποία συνοδεύει τα τηγανητά ψάρια. Βασικά συστατικά της είναι το ελαιόλαδο, το ξίδι, το αλεύρι, το σκόρδο και το δενδρολίβανο. Επίσης, μπορεί να περιέχει σταφίδες, πελτέ τομάτας, δαφνόφυλλα ή άλλα μυρωδικά.
- «Σοφιγάδο» – Κρέας με πατάτες ή κρέας με γλυκόξινη γεύση, το οποίο περιέχει μπόλικο κρεμμύδι, πετιμέζι και κυδώνια.
- Κοτόπουλο «τσερεπάτο» – Παραδοσιακός τρόπος με τον οποίο οι κάτοικοι του νησιού μαγειρεύουν το κοτόπουλο.
- Το γλυκό ταψιού «Ροβανί» – Το παραδοσιακό γλυκό της Ιθάκης.
