Τα Λουτρά Πόζαρ, με την εντυπωσιακή ομορφιά και τα ιαματικά νερά, βρίσκονται σε απόσταση 10 χλμ. από την Αριδαία. Πρόκειται για τουριστικό προορισμό με πολλές υποδομές και όλες τις ανέσεις, σε συνδυασμό με το χιονοδρομικό κέντρο Καϊμακτσαλάν, που γεωγραφικά ανήκει στον δήμο Αλμωπίας, στον νομό Πέλλας.
Η λουτρόπολη απέχει 3 χιλιόμετρα από το τουριστικό και γραφικό χωριό Λουτράκι και βρίσκεται στην κοιλάδα του ρέματος του Αγίου Νικολάου. Το παλαιότερο όνομα του ρέμματος ήταν «Τόπλιτσα», που σημαίνει στα σλάβικα, σε ελεύθερη μετάφραση «Θερμοπόταμος».
Δίπλα στο τουριστικό χωριό Λουτράκι, έδρα των Λουτρών Πόζαρ, βρίσκεται το επίσης τουριστικό χωριό Όρμα, από το οποίο ξεκινάει δρόμος για το Χιονοδρομικό κέντρο. Τα Λουτρά Πόζαρ (Λουτρακίου) απλώνονται στους πρόποδες του όρους Βόρα ή αλλιώς Καϊμακτσαλάν , λίγα χλμ. από τα Ελληνοσκοπιανά σύνορα. Η περιοχή είναι χτισμένη στις όχθες του θερμοπόταμου που διασχίζει την περιοχή.
Τα ιαματικά, θερμά νερά, με σταθερή θερμοκρασία 37οC, αναβλύζουν εδώ και χιλιάδες χρόνια από τα βουνό, όπου δημιουργούν ένα εντυπωσιακό τοπίο βουνού και δάσους. Επισκέπτες καταφθάνουν στα Λουτρά από κάθε γωνιά της Ελλάδας, είτε για να δεχθούν τις ευεργετικές ιδιότητες των ιαματικών νερών, είτε για να αποδράσουν στα πανέμορφα βουνά με τις σπηλιές, είτε και τα δύο.Τα θερμά νερά με την αξιόλογη χημική σύσταση είναι πόσιμα και οι επισκέπτες τα χρησιμοποιούν για λουτροθεραπεία, τόνωση και χαλάρωση. Επίσης, για την καταπολέμηση κυκλοφορικών, αναπνευστικών, ρευματοειδών, γυναικολογικών και δερματολογικών παθήσεων.
Οι εγκαταστάσεις του όλου συγκροτήματος είναι οργανωμένες σε μια μικρή λουτρόπολη με ξενοδοχεία, πισίνες, αποδυτήρια, εστιατόρια, μπαρ, προσφέροντας κάθε δυνατή εξυπηρέτηση στον λουόμενο.Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, τα λουτρά θεωρούνταν τόπος χαλάρωσης και αποκατάστασης των Μακεδόνων βασιλέων μετά από μάχες και πολυετείς πολέμους. Υπάρχουν ενδείξεις ότι λειτουργούσαν στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και στα Ρωμαϊκά και Βυζαντινά χρόνια. Φημολογείται επίσης ότι οι σάρισες (δόρατα) της Μακεδονικής Φάλαγγας «βράζονταν» στα θερμά νερά, προκειμένου να γίνουν πιο ανθεκτικά και να αυξηθεί η σκληρότητα και η αντοχή τους.
Στη δεκαετία του 1920, τα Λουτρά επισήμως ανακηρύχθηκαν ιαματικά νερά, ενώ το 1985 την διαχείρισή τους ανέλαβε η κοινότητα Λουτρακίου. Τη δεκαετία του 1990, κατασκευάστηκε το αναψυκτήριο και η μεγάλη εξωτερική πισίνα, η οποία χρησιμοποιείται συχνά από τους επισκέπτες όταν για λόγω συνωστισμού στα χαμάμ και τις φυσικές πισίνες, δεν δύναται να δεχθούν επιπλέον κόσμο. Μετά από περίπου μια δεκαετία κατασκευάστηκαν 6 νέες πισίνες (Αλεξάνδρειο υδροθεραπευτήριο), ενώ ανακαινίστηκαν τα χαμάμ.
Το φαράγγι των Λουτρών
Πάνω από τα Λουτρά του Πόζαρ, στα βορειοδυτικά του νομού Πέλλας, βρίσκεται το φαράγγι των Λουτρών (Ράμνο Μπορ), περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλου, που προσφέρεται για περιπάτους, ορειβασία ή εκδρομές.Είναι ένα πολυδαίδαλο φαράγγι που διασχίζεται από ένα ποτάμι με τιρκουάζ νερά στη καρδιά μιας δύσβατης, παρθένας περιοχής. Βρίσκεται και χαρακτηρίζει τις ανατολικές πλαγιές του Καϊμάκτσαλαν.
Πρόκειται για τη λεκάνη απορροής του ποταμού Τόπλιτσα, ή αλλιώς του ρέματος Νικολάου, το οποίο δημιουργείται από τα ρέματα του Ράμνο Μπορ, του Κουνουπίτσα και του Λούτα. «Πόζαρ» σημαίνει φωτιά, ενώ το ποτάμι λέγεται και Θερμοπόταμος, ονομασίες που αναφέρονται στην παρουσία των καυτών ιαματικών νερών που ξεπηδάνε με ορμή από τα έγκατα του βουνού.
Από τα Λουτρά Πόζαρ αν ξεκινήσει κάποιος παρέα με έμπειρο οδηγό βουνού, κάνει μια μαγευτική πεζοπορία και παίρνοντας το πέτρινο μονοπάτι πίσω από τη μεγάλη πισίνα μπαίνει στην καρδιά του φαραγγιού. Η πορεία πηγαίνει παράλληλα με την κοίτη του ποταμού όπου κυλάει τα άλλοτε ήρεμα κι άλλοτε ανήσυχα κρυστάλλινα νερά του ένα όμορφο ποτάμι μέσα στο Ρέμα Νικολάου.
Στο τέλος της συναρπαστικής αυτής διαδρομής βρίσκεται ένας μαγευτικός καταρράκτης ύψους 12 μέτρων που κλέβει καρδιές. Το πανέμορφο τοπίο δεν έχει επηρεαστεί από ανθρώπινη παρέμβαση και διατηρεί την μαγεία του παρθένου δάσους. Από εκεί συνεχίζει το Ρέμα της Κουνουπίτσας που φθάνει ως τις βουνοκορφές του Καϊμάκτσαλαν (Βόρα), όπου τα χιόνια αργούν να λιώσουν.
Το σπηλαιολογικό πάρκο των Λουτρών
Στην περιοχή των Λουτρών βρίσκεται ένα μεγάλο σύμπλεγμα 16 σπηλαίων, ένα βάθρο 50μ. και πολλά σπηλαιοκαταφύγια. Σχηματίστηκαν πριν χιλιάδες χρόνια, όταν η στάθμη των υδάτων ήταν στο επίπεδο των εισόδων των σπηλαίων, πριν ακόμα σχηματιστεί η πεδιάδα της Αριδαίας. Συστηματικές ανασκαφές και εξερευνήσεις των σπηλαίων έφεραν στο φως άφθονες ενδείξεις για την παρουσία αυτόχθονου πληθυσμού.
Περίπου 15.000 ευρήματα και απολιθώματα έχουν ανακαλύψει οι επιστημονικές έρευνες. Η πλειοψηφία τους προέρχεται από τις καφέ αρκούδες των σπηλαίων που εύρισκαν ιδανικό περιβάλλον για την διαβίωσή και την αναπαραγωγή τους. Δόντια και οστά στην πλειοψηφία τους είναι τα δείγματα την ύπαρξης της URSUS CT. ARCTOS.
Επίσης βρέθηκαν οστό από λεοπάρδαλη, ύαινα και αλεπού, ενώ υπάρχουν και σπήλαια που δεν έχουν εξερευνηθεί. Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη άγριας ζωής, αλλά και χλωρίδας με ίχνη από σπόρους. Τα πολύτιμα ευρήματα φυλάσσονται στο Παλαιοντολογικό – Φυσιογραφικό Λαογραφικό Μουσείο Αλμωπίας.
Καϊμακτσαλάν
Βόρας ή Καϊμακτσαλάν Γη «απαλή σαν κρέμα”. Η ψηλότερη κορυφή του είναι ο Προφήτης Ηλίας με 2.524 μέτρα. Εδώ έγινε η μάχη του Καϊμακτσαλάν, τον Σεπτέμβρη του 1916, όταν ο σερβικός στρατός προσπάθησε να καταλάβει την κορυφή του Προφήτη Ηλία ενώ ανάγκασε τους Βούλγαρους να υποχωρήσουν στο Μορίχοβο. Μέσα σε τέσσερεις ημέρες, 26 με 30 Σεπτεμβρίου, η κορυφή του Προφήτη Ηλία άλλαξε πολλές φορές χέρια μέχρι να την καταλάβουν οριστικά οι Σέρβοι στις 30 Σεπτεμβρίου. Σήμερα, στην κορυφή του Προφήτη Ηλία, κοντά στα σύνορα Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας, υπάρχει μια μικρή εκκλησία όπου βρίσκονται τα κρανία των νεκρών Σέρβων στρατιωτών. Η εκκλησία αυτή θεωρείται πολιτιστικός χώρος και είναι τουριστικό αξιοθέατο.
Ο Βόρας συνδέεται ανατολικά με τα βουνά Πίνοβο (2.156 μέτρα) και Τζένα (2.182 μέτρα), τα οποία αποτελούν τμήμα της ίδιας οροσειράς. Καλύπτεται από δάση δρυός, οξιάς και πεύκης. Στην ψηλότερη κορυφή του υπάρχει μικρή εκκλησία, μνημείο Σέρβων πεσόντων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Βορειοδυτικά της Όρμας Αλμωπίας εκτείνεται το Μαύρο Δάσος του Βόρα με πυκνή βλάστηση.
Από τις ανατολικές πλαγιές του Βόρα πηγάζει ο Μογλενίτσας, από τον οποίο πριν τα αποστραγγιστικά έργα που πραγματοποιήθηκαν στην πεδιάδα των Γιαννιτσών τμήμα του είναι ο Λουδίας, και από τις νότιες ο ποταμός Εδεσσαίος. Σύμφωνα με την αρχαία γεωγραφία, ο Βόρας ήταν το κυριότερο βουνό της Μακεδονίας στα βορειοδυτικά. Κατά την ελληνική μυθολογία, στον Βόρα κατοικούσε ο Βορέας, ενώ κατά τον Ελλάνικο, ο Βορέας ήταν η προσωποποίηση του όρους Βόρα της Μακεδονίας. Οι δυο γιοι του Βορέα, Καλάις και Ζήτης πήραν μέρος στην Αργοναυτική Εκστρατεία ως Αργοναύτες.
Οι κορυφές του Όρους Βόρας είναι προστατευόμενος βιότοπος του δικτύου Natura 2000 με κωδικό GR1240001[2]. Η βλάστηση περιλαμβάνει αγριοκυπαρίσσια, στεππόμορφους λειμώνες, τυρφώνες, δάση οξιάς, δάση δρυός, δάση καστανιάς, πευκοδάση, κ.α. Στην προστατευόμενη περιοχή έκτασης 400.000 στρεμμάτων υπάρχουν τα γνωστά σπήλαια παλαιοοικολογικού ενδιαφέροντος με πληθυσμούς νυχτερίδων. Τα παραποτάμια δάση της περιοχής Όρμας, κατά μήκος των ρεμάτων Ασπροποτάμου και Παπαδιάς, καλύπτονται από σκλήθρα (Άλνος ο κολλώδης) και πλατάνια.
Στη χλωρίδα περιλαμβάνονται 157 είδη φυτών εκ των οποίων τα 12 είναι Ελληνικά ενδημικά, τα 88 Βαλκανικά και τα υπόλοιπα 59 είναι ευρύτερης εξάπλωσης.
Η περιοχή είναι σημαντική για την ορνιθοπανίδα, για επιδημητικά αρπακτικά, δασικά είδη και είδη των ανοικτών ορεινών οικοτόπων όπως: όρνια, γυπαετοί, βασιλαετοί, δρυοκολαπτίδες και στρουθιόμορφα. Στην πανίδα περιλαμβάνονται θηλαστικά, όπως: λαγοί, αλεπούδες, λύκοι, αγριογούρουνα, σκίουροι, σκαντζόχοιροι, κουνάβια, μπαρμπαστέλλοι, κίτρινες μπομπίνες, Ευρωπαϊκές ενυδρίδες, πτερυγονυχτερίδες, μυωτίδες, ρινόλοφοι, αγριόγιδα και αρκούδες. Επίσης, σαλαμάνδρες, χωματόφρυνοι, δενδροβάτραχοι, Ελληνικοί βάτραχοι, Ευκίνητοι βάτραχοι, λιμνοβάτραχοι, Ελληνικές χελώνες, Μεσογειακές χελώνες, πρασινόσαυρα, οχιές και αστραπόφιδα.
Στον Βόρα λειτουργεί χιονοδρομικό κέντρο, το ψηλοτερο της Ελλάδας. Με 14 πίστες διαφόρων δυσκολιών, ικανοποιεί όλους τους λάτρεις των χειμερινών σπορ.
Ονομάζεται το χιονοδρομικό των Βαλκανίων, όχι άδικα αφού είναι το χιονοδρομικό που η κρυφή του είναι στα 2500m. Το τοπίο στις πίστες είναι μοναδικό. Χωρίς φυσικά και τεχνητά εμπόδια, όλες οι διαδρομές, εντός και εκτός πίστας γίνονται με ασφάλεια και η ορατότητα βοηθάει σε αυτό. Με 20 lift που καλύπτουν όλες τις πίστες και διαδρομές , μπορείτε να κινηθείτε σχεδόν όπου φανταστείτε.
Μαύρο Δάσος
Το φαράγγι των Λουτρών Πόζαρ απαρτίζεται από δύο ορεινούς όγκους. Ο ένας από αυτούς είναι το Καϊμάκτσαλαν, που στην ανατολική πλευρά του, φιλοξενεί το μαύρο δάσος. Μαγευτικό τοπίο απαρτιζόμενο από πανύψηλα πεύκα, ίσια σαν λαμπάδες, να αγναντεύουν τον καταγάλανο ουρανό. Σημαντικής χλωρικής σημασίας στολίζει τον κάμπο της Αλμωπίας κα την πλαγιά του Καϊμακτσαλάν. Αν το επιτρέπει ο καιρός, με οδικό δρόμο στο μεγαλύτερο τμήμα του, μπορείτε να φτάσετε μέχρι και την κορυφή.
Ντόμπρο Πόλε
Το Ντόμπρο Πόλε «καλή πεδιάδα» βρίσκεται στο Άνω Λουτράκι, στον πλέον εγκαταλελειμμένο οικισμό, σε υψόμετρο 1750μ. Σχηματίστηκε πάνω σε κρατήρα, από το ηφαίστειο που φιλοξενείται από κάτω του.
