Η πανέμορφη φύση της Καστοριάς προσφέρεται τόσο για χειμερινό, όσο και για θερινό τουρισμό. Ο κάθε επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει από κοντά την παρθένα φύση και το πολυποίκιλο οικοσύστημα της.
Σκι στα χιονισμένα βουνά ή εκδρομές στα πυκνά δάση, ενώ το καλοκαίρι , το πράσινο του βουνού και το γαλάζιο της λίμνης αποτελούν το ιδανικό σκηνικό τόσο για ξεκούραση όσο και για εξερεύνηση.
Η λίμνη Ορεστιάδα και η πόλη της Καστοριάς είναι άρρηκτα δεμένες εδώ και πολλούς αιώνες.
Η λίμνη και η ευρύτερη περιοχή της είναι ένα πολύ σημαντικό φυσικό οικοσύστημα με ποικίλους και σπάνιους κατά θέσεις οικοτόπους που υποστηρίζουν μεγάλη βιοποικιλότητα στην οποία περιλαμβάνονται πολλά σπάνια και απειλούμενα είδη.
Στην Καστοριά σώζονται μέχρι σήμερα σημαντικά μνημεία του Βυζαντινού πολιτισμού, όπως τα τείχη, οι Βυζαντινές εκκλησίες και τα παλιά αρχοντικά με τη βυζαντινή αρχιτεκτονική. ν τα τοπικά και παραδοσιακά προϊόντα από διάφορα καταστήματα της πόλης.
Η Καστοριά είναι µια µικρή πόλη, που δεν χρειάζεσαι πολλές µέρες για να τη γνωρίσεις. Την ίδια στιγµή, όµως, όσες µέρες και να έχεις στη διάθεσή σου δεν θα είναι αρκετές για να «χορτάσεις» το υπέροχο φυσικό τοπίο το οποίο απλόχερα της έχει δοθεί!
Αυτή η πανέµορφη γωνιά της δυτικής Μακεδονίας είναι ένας προορισµός παντός καιρού, καθώς το απόλυτο σήµα κατατεθέν της, η λίµνη µε το επίσηµο όνοµα Ορεστιάδα, της δίνει κάθε εποχή ιδιαίτερο χρώµα και ατµόσφαιρα που σε αιχµαλωτίζει από την πρώτη κιόλας στιγµή.
Η λίμνη της Καστοριάς
Η λίμνη, υπολογίζεται ότι σχηματίστηκε πριν 10.000.000 χρόνια (κατά το Μειόκαινο) και η σημερινή μορφή της αποτελεί κατάλοιπο μιας παλαιότερης εκτεταμένης λίμνης με έκταση 164 τετραγωνικά χιλιόμετρα και βάθος που ξεπερνούσε τα 50 μέτρα.
Θεωρείται λίμνη καρστική, τεκτονικής προέλευσης με συνολική έκταση 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέσο βάθος νερών 4,40m και μέγιστο βάθος 8,50m.
Έχει χαρακτηριστεί ως τόπος ιδιαίτερου κάλλους από το υπουργείο Πολιτισμού (1974) και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο «NATURA 2000» καταχωρημένη με τον κωδικό GR1320001 καθώς και στον κατάλογο των σημαντικών περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας και της Ευρώπης (SRA).
Πέρα από τον ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό ειδών πουλιών που φιλοξενεί, είναι η μοναδική φυσική λίμνη της Ελλάδας, στην οποία εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικής έκτασης παρόχθια δάση υδρόφιλων δέντρων, που συνιστούν σήμερα έναν από τους σπανιότερους οικότοπους του Ευρωπαϊκού χώρου.
Μπορείτε να απολαύσετε τον γύρο της λίμνης σε μια θαυµάσια διαδροµή 7 χιλιομέτρων.
Αν και µπορείτε να τον κάνετε και µε το αυτοκίνητο, εµείς σας προτείνουµε – καιρού επιτρέποντος – να τον τολµήσετε µε ποδήλατο (µπορείτε να νοικιάσετε) ή ακόµα και µε τα πόδια για να ζήσετε την εµπειρία στο έπακρο!
Ενταγµένη στο δίκτυο «Natura 2000» και Μνηµείο Φυσικού Κάλλους η λίµνη είναι από τις οµορφότερες των Βαλκανίων και ο στενός παραλίµνιος δρόµος, ανάµεσα σε οξιές και πλατάνια, µοιάζει σχεδόν απόκοσµος δίπλα στα ήρεµα νερά.
Μια εξίσου ενδιαφέρουσα εναλλακτική είναι να κάνετε και τον µεγάλο γύρο (περ. 30 χλµ.) για να την ανακαλύψετε σε όλο της το µεγαλείο!
Ξεκινήστε από τη νότια έξοδο στη Καστοριά και οδηγώντας παράλληλα µε τη λίµνη, κάντε οπωσδήποτε στάσεις στο Μαυροχώρι και το Μουσείο Κέρινων Οµοιωµάτων, Λαογραφίας και Προϊστορίας, στην Πολυκάρπη, που προσφέρεται για πεζοπορίες, και στο Τοιχιό για µια εντυπωσιακή πανοραµική θέα.
Φυσικά, όταν η λίµνη δεν είναι παγωµένη, είναι ευκαιρία να κάνετε τον περίπλου της χερσονήσου στη Καστοριά µε το τουριστικό σκάφος «Ορεστειάς» (αναχωρεί από την προβλήτα της βόρειας παραλίας ή το Σπήλαιο του Δράκου, τηλ. 24670 29630, κιν. 6957 591303, 6984 618923 ) για να χορτάσετε εκπληκτικές εναλλαγές του τοπίου να σας αποκαλύπτονται µε φόντο την αµφιθεατρική διάταξη των σπιτιών πάνω από τα νερά της λίµνης!
Μπορείτε, επίσης, να απολαύσετε µια ηµερήσια ή βραδινή βαρκάδα µε το καράβι «Ολυµπία» και διάφορες διαδροµές (επιβίβαση στη νότια και βόρεια παραλία, στο Σπήλαιο του Δράκου, στη Μαυριώτισσα ή στο Μαυροχώρι, µόνο κατόπιν συνεννόησης, τηλ. 24670 21910), καθώς και µε το ηλιακό σκάφος που προµηθεύτηκε πρόσφατα ο δήµος.
Το Ντολτσό
Είναι η πιο παλιά και γραφική συνοικία στην Καστοριά, που θα σας κάνει να θέλετε να χαθείτε ανάμεσα στα σοκάκια της! Πανέµορφα, αναστηλωµένα αρχοντικά – άλλα νεοκλασικά και άλλα πιστά στη µακεδονίτικη αρχιτεκτονική – αξιόλογα µουσεία και λιθόστρωτα καλντερίµια «συνωµοτούν» για να µας ταξιδέψουν νοερά σε µια άλλη εποχή, τότε που η πόλη βρισκόταν στο ζενίθ της!
Το Σπήλαιο του Δράκου
Ξεκινώντας τον µικρό γύρο της λίµνης από τη νότια παραλία, κάντε µια πρώτη στάση στο Σπήλαιο του Δράκου στη Καστοριά –από τα πιο ενδιαφέροντα σε όλη την Ευρώπη– που βρίσκεται «κρυµµένο» στον παραλίµνιο δρόµο µόλις 4 χλµ. από το κέντρο! Η απόκοσµη οµορφιά του προκαλεί αίσθηση και σε µια επισκέψιµη διαδροµή 300 µ. το βλέµµα σας θα αιχµαλωτίσει ο πλούσιος διάκοσµος µε σταλακτίτες, σταλαγµίτες και λίµνες. Καθηµερινά & αργίες 09:00-17:00, εισιτήριο €6 (Μαυριώτισσα, τηλ. 24670 26777, www.spilaiodrakoukast.gr).
Η Μονή Παναγίας Μαυριώτισσας
Μετά το Σπήλαιο επιβάλλεται µια επίσκεψη και στη Μονή Παναγίας Μαυριώτισσας, χτισµένη το 1802, δίπλα στη λίµνη. Οι περίτεχνες τοιχογραφίες του καθολικού καθώς και εκείνες στον εξωτερικό χώρο, που απεικονίζουν αυτοκράτορες του Βυζαντίου, δεν µπορεί παρά να κερδίσουν τον θαυµασµό σας.
Λαογραφικό Μουσείο
Tο Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο αρχοντικό Νεράντζη Αϊβάζη στην ίδια συνοικία και είναι ένα ζωντανό «θησαυροφυλάκιο», το οποίο µας δίνει µια αντιπροσωπευτική εικόνα για το πώς ήταν τα σπίτια της εποχής στη Καστοριά.
Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα
Αποτελεί έναν μουσειακό χώρο που φιλοξενείται σε παραδοσιακή οικία μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, ένα αρχοντικό του 18ου αιώνα, που αποτελούσε την οικία του Αναστασίου Πηχιών, Έλληνα Μακεδόνα αγωνιστή που έδρασε στη περιοχή του καζά Καστοριάς στα τέλη του 19ου αιώνα.
Ενδυµατολογικό Μουσείο
Πρόκειται για ένα μουσείο στο οποίο σώζονται παραδοσιακές τοπικές ενδυμασίες ανδρών και γυναικών της περιοχής. Στεγάζεται στο αρχοντικό των Αφων Εμμανουήλ και διαθέτει σημαντική συλλογή από παραδοσιακές στολές της πόλης της Καστοριάς, καθώς και της ευρύτερης περιοχής.
Βυζαντινό Μουσείο
Πρόκειται για ένα μοναδικό θεματικό μουσείο εικόνων, αφού τις συλλογές του απαρτίζουν κυρίως φορητά έργα θρησκευτικής ζωγραφικής των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων.
Το Ενυδρείο
Πρόκειται για το µεγαλύτερο γλυκού νερού των Βαλκανίων και συστεγάζεται σε ένα κτήριο 450 τ.µ. µε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στις δεξαµενές του φιλοξενείται µια ενδιαφέρουσα ποικιλία από ψάρια και άλλα υδρόβια είδη, που ζουν στις λίµνες και τα ποτάµια της χώρας µας και της ευρύτερης βαλκανικής περιοχής. Αποτελεί ταυτόχρονα µια «όαση» γνώσης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης σχετικά µε τα ζητήµατα αυτά.
Ο λιμναίος οικισμός του Δισπηλιού
Μόλις 4 χλµ. έξω από την Καστοριά, ο λιµναίος οικισµός του Δισπηλιού αποτελεί το πρώτο υπαίθριο οικοµουσείο της Ελλάδας, το οποίο αναπαριστά πιστά ένα σύνολο κατοικιών και µας δίνει χαρακτηριστικές εικόνες από τη ζωή των προγόνων µας πριν από 7.500 χρόνια!
Το ταξίδι στον χρόνο ξεκινά από τη Νεολιθική Εποχή, όταν η λίµνη και η εύφορη περιοχή γύρω από αυτή έγιναν ο κατάλληλος τόπος για τη δηµιουργία ενός οικισµού! Τα πρώτα ευρήµατα ήρθαν στο φως τη δεκαετία του ‘30, καθώς η στάθµη της λίµνης στην Καστοριά υποχώρησε και έκαναν την εµφάνισή τους οι κορυφές εκατοντάδων πασσάλων – σηµάδι του προϊστορικού οικιστικού «συγκροτήµατος».
Έκτοτε –στην αρχή µε δειλά βήµατα και κατόπιν πιο συστηµατικά– οι ανασκαφές (οι οποίες, µάλιστα, είναι σε εξέλιξη) αποκάλυψαν έναν τεράστιας αρχαιολογικής σηµασίας χώρο, ενώ σήµερα 8 καλύβες σε όλα τα στάδια χτισίµατος κρύβουν εντός τους διάφορα εργαλεία και οικοκυρικά είδη και γίνονται ζωντανοί µάρτυρες της ζωής στο 5.500 π.Χ.!
Απόσκεπος
Για µια διαφορετική οπτική γωνία στη λίµνη αξίζει να διανύσετε µόνο 5 χλµ. µετά το προάστιο της Χλόης ώστε να φτάσετε στον γραφικό οικισµό Απόσκεπο. Η λιθόστρωτη πλατεία του, µε τις 12 πέτρινες βρύσες µε το τρεχούµενο νερό, οι αιωνόβιοι πλάτανοι και η θέα που σας χαρίζει η Καστοριά θα οδηγήσουν αβίαστα το χέρι σας στη φωτογραφική µηχανή.
Κορέστεια – Χωριό Μελά
Για ένα σεργιάνι σε κινηµατογραφικό σκηνικό… σας περιµένουν τα χωριά Κορέστεια (τα προσεγγίζετε από την Κοροµηλιά). Στην Καστοριά μπορείτε να απαθανατίσετε την απόκοσµη µαγεία στους οικισµούς Κρανιώνα, Μαυρόκαµπος, Γάβρος και µετά ακολουθήστε µια διαδροµή 15΄ για το χωριό Μελά (πρώην Στάτιστα) για να επισκεφθείτε το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα – στο σπίτι µε την αυλή όπου σκότωσαν τον Παύλο Μελά.
Νεστόριο
To Nεστόριο, 22 χλµ. από την Καστοριά, εκτός από καταφύγιο προστασίας της καφετιάς αρκούδας, αποτελεί και την κύρια πύλη εισόδου στην πολυπρόσωπη οµορφιά του Γράµµου. Νιώστε στο ζενίθ την περιπέτεια µε διαδροµές στα πλούσια δάση και τις λίµνες Γκιστόβα και Αρρένες.
Λίγο πριν φτάσετε στο χωριό, ακολουθώντας την παράκαµψη για Αγ. Άννα, το µοναστήρι των Ταξιαρχών της Τσούκας σε έναν βράχο 150 µ. πάνω από παραπόταµο του Αλιάκµονα κόβει την ανάσα!
