Ναύπακτος – Ιστορικές στιγμές στο απόρθητο κάστρο

Ναύπακτος, μια πόλη γεμάτη ιστορία που ξέρει να κρατά το ενδιαφέρον του επισκέπτη της αμείωτο. Από τη ζωή στο γραφικό λιμάνι της μέχρι τα στενά σοκάκια, είναι ιδανική για κάθε εποχή.

Χτισμένη στους πρόποδες της οροσειράς της Πίνδου, στην είσοδο του Κορινθιακού Κόλπου, η περιοχή συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Βρίσκεται ανάμεσα στο Αντίρριο και τις εκβολές του ποταμού Μόρνου και αποτελεί μία από τις αρχαιότερες ελληνικές πόλεις. «Κουβαλά» 2,5 χιλιάδες χρόνια ιστορίας, κατά τα οποία γνώρισε μεγάλη ακμή και συνδέθηκε με σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Αυτό επιβεβαιώνεται από την άρτια οχύρωσή της, η οποία ξεκινά από το λιμάνι, συνεχίζεται με τρία αλλεπάλληλα τείχη και καταλήγει στο κάστρο.

Λέγεται ότι πήρε το όνομά της από τις λέξεις ναυς και πήγνυμι, που σημαίνει «κατασκευάζω πλοίο». Για πρώτη φορά εμφανίζεται το 1104 π.Χ. με τους Δωριείς, οι οποίοι στην κάθοδό τους, χρησιμοποίησαν τη Ναύπακτο για να κατασκευάσουν υποτυπώδη πλοιάρια (σχεδίες για την ακρίβεια), οπότε και το «Ναύπακτος» έμεινε κληρονομιά.

Το λιμάνι

Σήμα κατατεθέν της Ναυπάκτου αποτελεί το λιμάνι της, που είναι η καρδιά της πόλης, και όχι άδικα. Εκεί έγινε μια από τις πιο ιστορικές μάχες της Ευρώπης εναντίον των Οθωμανών.

Εκεί έχασε το χέρι του ο Θερβάντες. Στις 7 Οκτωβρίου 1571 ο στόλος της Lega Santa (Ιερά Ένωση) δηλαδή Ισπανία, Βενετία, Γένουα, Ιωαννίτες Ιππότες της Μάλτας, δουκάτο της Σαβόιας, δουκάτο του Ουρμπίνο, δουκάτο της Τοσκάνης και οι δυνάμεις του Πάπα, αντιμετώπισαν τον οθωμανικό στόλο του σουλτάνου Σελίμ Β’.

Η ναυμαχία αυτή υπήρξε σημαντικό ιστορικό γεγονός, καθώς σε αυτήν αναχαιτίσθηκε η απειλητική για την Ευρώπη τουρκική ναυτική δύναμη. Εκεί πολέμησε και τραυματίστηκε σοβαρά στο χέρι του ο συγγραφέας του «Δον Κιχώτη», ο Μιχαήλ Θερβάντες. Το άγαλμά του κοσμεί σήμερα την πόλη και βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του λιμανιού στο επονομαζόμενο «Πάρκο Θερβάντες»….

Άγαλμα του Ανεμογιάννη

Στο δυτικό βραχίονα του λιμανιού υπάρχει το άγαλμα του Ανεμογιάννη, ενός ναύτη που έδωσε τη ζωή του σε μια αποστολή αυτοκτονίας το 1821. Ο Γιώργος Ανεμογιάννης (Παξοί 1798 – Ναύπακτος 1821), γνωστός και ως Παξινός είναι ήρωας και μάρτυρας της Ελληνικής επανάστασης του 1821. Ένας από τους πρώτους πυρπολητές του ελληνικού στόλου.

Η Ναύπακτος αποτελούσε την πιο ισχυρή ναυτική βάση των Τούρκων στον Κορινθιακό κόλπο. Προστατευμένη η πόλη και το φρούριό της ήταν απρόσβλητη και κάθε απόπειρα για επίθεση εναντίον της ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία.

Όταν ο οπλαρχηγός Χορμόβας, σε ένα παράτολμο επιχείρημα, προσπάθησε να ανέβει στις επάλξεις του κάστρου και σωριάστηκε νεκρός, αποφασίστηκε η πυρπόληση τού τουρκικού στόλου από τον υποπλοίαρχο Μυργιαλή, και από τον ναύτη Γεώργιο Παξινό πού υπηρετούσε σε πλοίο της Μπουμπουλίνας.

Ο Γιώργος Παξινός μπήκε στο μπουρλότο ολομόναχος, αλλά οι Τούρκοι που είδαν το καράβι, όσο πλησίαζε του έριχναν από παντού μέχρι που το μπουρλότο άρπαξε φωτιά και κάηκε.

Ο Γιώργης έπεσε στη θάλασσα και πριν προλάβει να πάει, κολυμπώντας, στα ελληνικά πλοία, τον έπιασαν οι Τούρκοι, που είχαν στείλει έξι λέμβους για να απωθήσουν το μπουρλουτιασμένο καράβι. Τον  άτυχο Παξινό, τον περίμενε φρικτή τύχη. Μεταφέρθηκε στην τουρκική ναυαρχίδα, στο κατάστρωμα της οποίας, αφού σουβλίστηκε με τέχνη ώστε να μείνει ζωντανός, ψήθηκε σέ σιγανή φωτιά, ενώ οι σπαρακτικές κραυγές του έφθαναν μέχρι τα ελληνικά πλοία. Το καμένο σώμα του κρεμάστηκε στα τείχη τής Ναυπάκτου και έμεινε εκεί μέρε για παραδειγματισμό.


Το Κάστρο

Το Κάστρο της Ναυπάκτου είναι ένα από τα πλέον καλοδιατηρημένα παραδείγματα φρουριακής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και ένα από τα ωραιότερα κάστρα στην Ευρώπη.

Χτισμένο στον λόφο πάνω απ’ την πόλη, το Κάστρο της Ναυπάκτου δελέασε κάθε τύπου και διαθέσεων λαούς να το αποκτήσουν. Έλληνες, Τούρκοι, Ενετοί, Άγγλοι, πειρατές κ.α. το χρησιμοποίησαν σαν ορμητήριό τους, βάζοντας ο καθένας και τη δική του σφραγίδα στην σημερινή εικόνα.

Τη σημερινή του μορφή την οφείλει στους Ενετούς. Η Ναύπακτος είχε μεγάλη στρατηγική σημασία για τη Βενετία και κατά την πρώτη περίοδο της Ενετοκρατίας (1407-1499) προσπάθησαν να την προστατέψουν από τους προελαύνοντες Οθωμανούς χτίζοντας ισχυρό κάστρο. Παρά τις καταστροφές και φθορές που έχουν υποστεί αποτελούν ένα από τα πιο σημαντικά και καλοδιατηρημένα παραδείγματα φρουριακής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.

Το ρολόι της Ναυπάκτου

Το ρολόϊ αυτό έχει κτιστεί επάνω στο βυζαντινό κάστρο, αλλά είναι σαφώς νεότερο κτίσμα, των αρχών του αιώνα μας. Είναι το νεότερο μνημείο της ιστορικής πόλης της Αιτωλοακαρνανίας. Χτίστηκε το 1914 από τον Μητροπολίτη Σεραφείμ Δομβοϊτη επάνω στο βυζαντινό κάστρο.

Ο κορμός του είναι τετραγωνικής διατομής, κτισμένος από πέτρα πελεκητή και απολήγει σε κορνίζα επίσης πέτρινη, πελεκητή. Το ρολόι της Ναυπάκτου, με έναν αιώνα ιστορίας, στέκει σε περίοπτη θέση θυμίζοντας την ώρα στους κατοίκους.

Παλιά Πόλη

Περπατήστε στα πλακόστρωτα δρομάκια με τα χαμηλά σπίτια και τους κήπους της παλιάς πόλης.

Μάθετε την ιστορία της πόλης μέσα από τα αξιοθέατα που θα συναντήσετε, όπως την εντυπωσιακή Σιδηρόπορτα, το Βεζύρ τζαμί, και το χαμάμ και την οικία Τζαβέλα.

Στενοπάζαρο

Κάντε μια βόλτα στο Στενοπάζαρο, ένα πλακόστρωτο σοκάκι με διώροφα παραδοσιακά κτίρια που σφύζει από χρώμα και ζωή, με προσεγμένα μαγαζιά. Θα βρείτε επίσης την επιβλητική πέτρινη βρύση στη βάση του μεγάλου πλατάνου κοντά στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου.

Μουσείο “Ιερού Αγώνος 1821” Ν.Φαρμάκη

Στο μουσείο “Ιερού Αγώνος 1821” Ν.Φαρμάκη, θα βρείτε εκθέματα από την επανάσταση του 1821 αλλά και στον πόλεμο του 40, καθώς οι δυο αίθουσες του μουσείου αναφέρονται σε διαφορετικές ιστορικές στιγμές και γεγονότα.

Η μια αίθουσα περιέχει πολύτιμα εκθέματα του απελευθερωτικού αγώνα της οικογένειας Φαρμάκη (1821) και η άλλη είναι αφιερωμένη στον πόλεμο του ’40, όπου ξεχωρίζει η στολή του στρατηγού Παπάγου.

Παραλία Ψανή

Η παραλία Ψανή βρίσκεται στα δυτικά του λιμανιού της Ναύπακτου. Είναι πολύ μεγάλη με συνολικό μήκος περίπου 5km και με εστιατόρια, ταβέρνες, καφενεία και ζαχαροπλαστεία να είναι στη διάθεσή σας. Ο δρόμος στο πάνω μέρος διατρέχει όλο το μήκος της παραλίας, κάτω από τη σκιά αιωνόβιων δένδρων.

Περίπου σε μήκος 1Κμ είναι κλειστός στην κυκλοφορία αυτοκινήτων και έτσι προσφέρει ασφάλεια στους περιπατητές και τους ποδηλάτες. Η παραλία συνεχίζεται για περίπου 4 ακόμη χιλιόμετρα. Η παραλία της Ψανής είναι ιδανική για οικογένειες με μικρά παιδιά καθώς έχει καθαρή ακρογιαλιά, χλιαρά αβαθή νερά και παιδική χαρά. Συστήνεται για μπάνιο όταν φυσάει μαΐστρος ή ελαφρύς βοριάς. Εκτός από το καλοκαίρι, τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου προσφέρεται για περιπάτους στον παραλιακό δρόμο με τα πλατάνια και θέα την γέφυρα του Ρίο-Αντίρριο.

Παραλία Γρίμποβο

Το όνομά της στα σλαβικά σημαίνει περιοχή με πολλά νερά. Σε μήκος είναι περίπου 200 μ. μικρότερη από την Ψανή και βρίσκεται ανατολικά του παλαιού λιμανιού. Απλώστε τη πετσέτα στα βότσαλα και βουτήξτε στα κρυστάλλινα νερά του Γρίμποβου, της δεύτερης μεγάλης παραλίας της Ναυπάκτου.

Στα δυτικά της παραλίας υπάρχει μια λιμνούλα με πάπιες και κύκνους, που δείχνουν εξαιρετικά δείγματα εξοικείωσης με τους περαστικούς, ενώ το 2016 εγκαινιάστηκε και σύγχρονη πιστοποιημένη παιδική χαρά για την αναψυχή των παιδιών. Πολλά ουζερί, καφετέριες και ταβέρνες σας καρτερούν να καθίσετε κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια.

Στην ανατολική πλευρά της παραλίας βρίσκεται η γειτονιά της Αφροδίτης, όπου μπορείτε να δείτε τη βρύση της αγάπης. Ένας τοπικός μύθος ήθελε τη θεά Αφροδίτη να λούζεται εδώ. Όλες οι ανύπαντρες και οι χήρες έρχονταν στην πηγή, ευελπιστώντας πως τα ευλογημένα νερά της θα τις βοηθούσαν να βρουν ταίρι. Οι δυσανάγνωστες αρχαίες ελληνικές επιγραφές που υπάρχουν πάνω σ’ έναν βράχο, δίπλα στην πηγή, εικάζεται ότι ανήκουν στο ιερό του Ασκληπιού που βρισκόταν εδώ.