Ο Πόρος είναι όμορφο και καταπράσινο νησί του Αργοσαρωνικού, ιδανικός προορισμός για σαββατοκύριακα και ήσυχες διακοπές κοντά στην Αθήνα.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για 2 νησιά, τη Σφαιρία και την Καλαυρία, τα οποία χωρίζονται από ένα μικρό κανάλι θάλασσας.
Η πόλη του Πόρου είναι ο μεγαλύτερος οικισμός στο νησί και συγκεντρώνει μεγάλο μέρος του πληθυσμού του, εμπορικές και τουριστικές δραστηριότητες. Στο νησί της Καλαυρίας υπάρχουν άλλοι δυο οικισμοί, ο Άγιος Νεκτάριος στην ενδοχώρα και η Κυανή Ακτή που είναι παραθαλάσσια και τουριστικό θέρετρο.
Η πόλη του Πόρου είναι χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω από το λιμάνι, στο ηφαιστιογενές νησάκι Σφαιρία. Η γοητεία της πόλης είναι απαράμιλλη, με τα σοκάκια της να σε καλούν να τα περπατήσεις, τα νεοκλασικά σπίτια, τα όμορφα μπαλκόνια, τις ανθισμένες γωνιές, ταμικρά μαγαζάκια και φυσικά το Ρολόι, σήμα κατατεθέν του νησιού. Διακοπές στον Πόρο σημαίνει γαλήνη, ξεγνοιασιά, παραλίες όπου τα πεύκα φτάνουν μέχρι τη θάλασσα, βόλτες στη φύση και ηρεμία.
Απέναντι από τον Πόρο βρίσκεται το λιμανάκι του Γαλατά, όπου ο επισκέπτης μπορεί να περάσει με καραβάκι (η διαδρομή είναι μόλις 10 λεπτά) και να επισκεφθεί το λεμονοδάσος ως το εκκλησάκι του Αγίου Σεραφείμ.
Κάστρο Μπούρτζι
Το Μπούρτζι είναι νησάκι με έκταση 30 στρέμματα στην ανατολική είσοδο του λιμανιού του Πόρου. Στο νησί υπήρχε κάστρο από τη Βυζαντινή ακόμα εποχή, αλλά αυτό που σώζεται σήμερα κτίστηκε επί Καποδίστρια από το Βαυαρό φιλέλληνα Έϋδεκ. Aυτό το μικρό νησί χρησιμοποιήθηκε σα ναυτική βάση από τον βυζαντινό στόλο, τον 7ο μ.Χ αιώνα. Ο Βυζαντινός ναύαρχος Νασάρ (επί Βασιλείου Α’ του Μακεδόνα), το χρησιμοποίησε ως βάση στις επιθέσεις του κατά των Σαρακηνών. Υπάρχουν ενδείξεις ότι υπήρχε εκεί Βενετσιάνικο οχυρό, που πρέπει να χρησιμοποιήθηκε κατά την περίοδο της δράσης του Μοροζίνι και του στόλου του στην περιοχή, περί τα 1687-1693.
Το σημερινό κάστρο κτίστηκε το 1826 από τον Βαυαρό φον Έϋδεκ όταν ήταν πρόεδρος της επιτροπής Εράνων. To κάστρο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανταρσία του Μιαούλη το 1831. Ο Μιαούλης κατόρθωσε να καταλάβει το φρούριο, όπου εγκατέστησε φρούραρχο τον πλοίαρχο Φαλάγκα, για να ελέγχει με το πυροβολικό του το στενό. Από εκεί στράφηκε κατά του Καποδίστρια.Έχει χρησιμοποιηθεί από το Πολεμικό Ναυτικό σαν αποθήκη πυρομαχικών. Στην Κατοχή το χρησιμοποίησαν και οι Γερμανοί. Σήμερα το νησί είναι δημόσια περιουσία.
Ρωσικός ναύσταθμος
Τον Απρίλιο του 1770 έφτασε στην Ελλάδα μοίρα του ρωσικού στόλου με αρχηγό τον Αλέξη Ορλώφ, προκειμένου να υποκινήσει τους υπόδουλους Έλληνες σε εξέγερση κατά των Τούρκων, που την εποχή εκείνη βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τους Ρώσσους. Ο ρωσικός στόλος όμως ταλαιπωρήθηκε επί μήνες στο Αιγαίο σε αλλεπάλληλες επιχειρήσεις κατά του τουρκικού στόλου, στις οποίες οι Ρώσσοι έδειξαν μεγάλη νωθρότητα και αδεξιότητα.
Μετά από μια ναυμαχία με τον τουρκικό στόλο τον Οκτώβριο του 1770 στην Λήμνο, ο Ορλώφ πανικόβλητος πήρε μια φρεγάτα και έφυγε, δίνοντας διαταγή να τον ακολουθήσει όλος ο στόλος στην Ιταλία. Τότε οι Έλληνες που μετείχαν στα πληρώματα του, τον έπεισαν με χίλιες δύο παρακλήσεις να μην εγκαταλείψει τον αγώνα. Έτσι γύρισε πάλι στα Ελληνικά παράλια και έστησε το ναυαρχείο του στον Πόρο, από το οποίο διοικούσε δεκατέσσερα νησιά του Αιγαίου που είχε στην κατοχή του. Στον Πόρο ο Ορλώφ κατασκεύασε τις ρώσσικες αποθήκες στη θέση που σήμερα είναι το Κ.Ε. ΠΟΡΟΣ. Μαζί με τις αποθήκες κατασκεύασε φούρνο, μαγειρεία και άλλα κτίρια για την υποστήριξη του στόλου του.
Αυτά τα κτίρια αγόρασε το Ελληνικό κράτος το 1834, όταν ίδρυσε εκεί τον πρώτο Ναύσταθμο του Ελληνικού κράτους. Ο Πόρος είχε καταστεί τότε “Ο ναύσταθμος της Ελληνικής Ναυτικής Δυνάμεως, ούσα εκ φύσεως εις τούτου προσδιορισμένη” και “το φυτώριο ούτως ειπείν των Ελληνικών ναυτών.” Σήμερα η παραλία του Ρωσσικού Ναυστάθμου έχει καθαρή άμμο και θάλασσα κατάλληλη για μπάνιο, ενώ στην θαλάσσια περιοχή του κόλπου ελλιμενίζονται το καλοκαίρι πολλά κότερα. Τα βράδια η περιοχή χρησιμοποιείται πολλές φορές για συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις.
Ο Φάρος της «Ντάνα»
Ο Φάρος «Ντάνα», που δεσπόζει στην είσοδο του κόλπου του Πόρου, χτίστηκε το 1870 από την Γαλλική Εταιρεία Οθωμανικών Φάρων και είναι ένας από τους πιο όμορφους πετρόκτιστους τετράγωνους φάρους της χώρας μας. Αποτελεί ένα από τα νεότερα μνημεία της ναυτικής ιστορίας του τόπου. Το ύψος του πύργου του είναι 9 μέτρα και το εστιακό του ύψος είναι 32 μέτρα.Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου παρέμεινε σβηστός και το 1948 επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος. Το 1952 αντικαταστάθηκαν τα μηχανήματα πετρελαίου με αυτόματο πυρσό ασετυλίνης ο οποίος λειτούργησε μέχρι το 1989, οπότε αντικαταστάθηκε από σύστημα ηλιακής ενέργειας. Από το 1954 έπαψαν να μένουν στο Φάρο φαροφύλακες και από τότε ο Φάρος είναι αυτόματος. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2011, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη ολοκλήρωσε την πλήρη και εκ βάθρων αποκατάσταση του ιστορικού πετρόκτιστου φάρου. Το αποτέλεσμα όμως υπήρξε εντυπωσιακό και ο ανακαινισμένος Φάρος είναι σήμερα ένα στολίδι για την περιοχή του Πόρου και μια υπενθύμιση για την αξία αυτών των σπουδαίων πολιτιστικών μνημείων της ναυτικής μας κληρονομιάς.
Παραλίες στον Πόρο
Παρά το μικρό του μέγεθος, ο Πόρος διαθέτει αρκετές παραλίες, εύκολα προσβάσιμες. Οι περισσότερες βρίσκονται στην Καλαυρία, στο δεύτερο νησί του, κατά μήκος της νότιας και δυτικής πλευράς και είναι οργανωμένες, ενώ σε σχεδόν όλες τις παραλίες η πυκνή βλάστηση φτάνει μέχρι την θάλασσα, προσφέροντας και φυσική σκιά στους παραθεριστές. Οι παραλίες του Πόρου συνδυάζουν άμμο με ψιλό βοτσαλάκι και ξεχωρίζουν για τα καθαρά και γαλάζια νερά τους.
Νεώριο του Πόρου
Μετά το γεφυράκι της Διώρυγας, κάνοντας αριστερά και προς τα δυτικά ο παραλιακός δρόμος περνά από την Πέρλια και φτάνει στο Μικρό Νεώριο και στο Μεγάλο Νεώριο, μία από τις πιο ωραες οργανωμένες αμμουδερές παραλίες του Πόρου με ομπρέλες, ξαπλώστρες και με τα πεύκα να φθάνουν μέχρι τη θάλασσα.
Μερικές ακόμη από τις πανέμορφες παραλίες του Πόρου είναι:
Ασκέλι
Βαγιωνιά
Λιμανάκι της Αγάπης
Ρωσικός Ναύσταθμος
Κανάλι
Μοναστήρι
Καλυψώ
Πέρλια
Γερολιμάνι
Ο Πόρος είναι ένα νησί με πλούσια ιστορία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Εκτός από το Ρολόι, που είναι το σύμβολο του νησιού και είναι εύκολα προσβάσιμο από το λιμάνι, το άλλο σημαντικό αξιοθέατο του νησιού είναι τα ερείπια του Ιερού του Ποσειδώνα, στο κέντρο του Πόρου.
Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου χτίστηκε κατά τη διετία 1967-1968 στη θέση της παλιάς οικίας του Αλέξανδρου Κορυζή (πρωθυπουργού της Ελλάδας το 1941), η οποία δωρήθηκε από τους κληρονόμους του στο Ελληνικό Δημόσιο για το σκοπό αυτό. Στο Μουσείο υπάρχουν δύο αίθουσες έκθεσης, μία στο ισόγειο και μία στον όροφο του κτηρίου, που φιλοξενούν εκθέματα από όλη την περιοχή της Τροιζηνίας (Πόρο, Γαλατά, Τροιζήνα, Μέθανα κ.ά), καθώς και ορισμένα ευρήματα από παλαιότερες ανασκαφές στην Ερμιόνη.
Ιερό του Ποσειδώνα
Το ιερό του Ποσειδώνα είναι κτισμένο σε υψόμετρο 190 μ. και βρίσκεται κοντά στην αρχαία πόλη της Καλαυρείας στη θέση Παλάτια Πόρου. Το ιερό είναι γνωστό από τις πηγές ως η έδρα της Αμφικτιονίας της Καλαυρείας και ως ένα άσυλο, στο οποίο μάλιστα κατέφυγε και πέθανε ο γνωστός ρήτορας Δημοσθένης το 322 π.Χ.
Λαογραφικό Μουσείο Πόρου
Σε μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Πόρου, του Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Πόρου «Η Ποριώτισσα», θα δείτε το παρελθόν του νησιού και θα μάθετε ανέκδοτες ιστορίες που πηγάζουν από τα αντικείμενα που εκτίθενται.
