Η Νάουσα με τη φυσική της ομορφιά θα σε παρασύρει σε κάθε γωνιά της. Δεσπόζει πάνω στον κάμπο της Ημαθίας, απέχει περίπου 510 χιλιόμετρα από την Αθήνα και μόλις 90 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Χτισμένη στους πρόποδες του όρους Βερμίου, είναι μία ορεινή μαγευτική πόλη, ίσως το μεγαλύτερο ορεινό αστικό κέντρο της Ελλάδας και ανήκει στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας.
Ας βολτάρουμε, λοιπόν, στα πιο εντυπωσιακά της σημεία για να δούμε όσα χρειάζεται να κάνεις και να δεις, ώστε να την γνωρίσεις καλύτερα!
Η Πόλη της Νάουσας
Ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσεις μια πόλη είναι να την περπατήσεις. Περπατώντας στη Νάουσα, θα συναντήσεις λίγα διώροφα παραδοσιακά κτίρια μακεδονικού ρυθμού. Μικρές, λαϊκές κατοικίες θα δεις στα Αλώνια (συνοικία της Νάουσας), ενώ στην πόλη θα αντικρίσεις κυρίως βιομηχανικά κτίρια, τα περισσότερα εκ των οποίων λειτουργούσαν κάποτε ως κλωστοϋφαντουργεία. Ωστόσο, στη Νάουσα δε θα βρεις παλιές εκκλησίες, αφού όλες κάηκαν το 1822 στο ολοκαύτωμα της πόλης. Ο μόνος ναός που διασώθηκε είναι ο μικρός Ναός του Προδρόμου.
Το Άλσος του Αγίου Νικολάου
Περίπου πέντε λεπτά με το αυτοκίνητο από το κέντρο της πόλης, γύρω στα 3 χιλιόμετρα, θα συναντήσεις μια όαση πράσινου –όχι ότι το πράσινο λείπει βέβαια από τη Νάουσα-, το άλσος του Αγίου Νικολάου. Εκεί η φύση οργιάζει! Τεράστια πλατάνια και βελανιδιές, πηγές και λιμνούλες, οι οποίες σχηματίζονται από τον ιστορικό ποταμό της Αράπιτσας, και μία τεχνητή λίμνη με πάπιες και πέστροφες δημιουργούν ένα παραμυθένιο σκηνικό! Επίσης, υπάρχει μία παιδική χαρά για τους μικρούς μας φίλους, αλλά και γήπεδα για όλες τις ηλικίες!
Ακόμη, στο χωριό του Αγίου Νικολάου θα βρεις ξενοδοχεία, ταβέρνες και καφέ. Ωστόσο, σου προτείνω να πάρεις τον καφέ σου στο χέρι και να τον πιεις στο δικό σου αγαπημένο σημείο του πάρκου!
Το Δημοτικό Πάρκο της Νάουσας
Βρίσκεται στο κέντρο της Νάουσας, κοντά στην πλατεία Καρατάσου. Έχει τουλάχιστον τέσσερεις κύριες εισόδους, ενώ καταλαμβάνει 30 στρέμματα!
Δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’50 και είναι γεμάτο από δέντρα, φυτά και λουλούδια! Επίσης, μέσα στο πάρκο υπάρχει μία τεχνητή λίμνη με ξύλινες γέφυρες. Εκεί θα συναντήσεις πάπιες, περιστέρια, παγώνια και σκίουρους, αν και οι τελευταίοι είναι κάπως δυσεύρετοι!
Γύρω από το πάρκο υπάρχει χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων, ενώ ακριβώς έξω από αυτό θα συναντήσεις πολλές καφετέριες, μπαρ και εστιατόρια.
Στην κάτω πλευρά του πάρκου σχηματίζεται ένα φυσικό μπαλκόνι και τα παγκάκια που βρίσκονται εκεί έχουν θέα στον κάμπο της Κεντρικής Μακεδονίας. Κάτσε και απόλαυσέ την!
Το Χιονοδρομικό Κέντρο 3-5 Πηγάδια
Περίπου 17 χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Νάουσας και σε υψόμετρο 1430-2005 μέτρων, θα συναντήσεις το καταπληκτικό Χιονοδρομικό Κέντρο 3-5 Πηγάδια. Εξασφαλίζει άριστη ποιότητα χιονιού καθ’ όλη τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου, καθώς χρησιμοποιεί σύστημα τεχνητής χιόνωσης. Αν βρεθείς σε αυτό, μπορείς να κάνεις και άλλες διασκεδαστικές δραστηριότητες εκτός από σκι, όπως ορειβασία, πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, αιωροπτερισμό, αλεξίπτωτο πλαγιάς! Αν είσαι, λοιπόν, δραστήριος και αγαπάς την περιπέτεια, το Χιονοδρομικό Κέντρο 3-5 Πηγάδια σε περιμένει!
Το Μουσείο Οίνου και Αμπέλου Νάουσας
Το Μουσείο αυτό παρουσιάζει την ιστορία της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοπαραγωγής της Νάουσας από τον 17o αιώνα μέχρι τις μέρες μας, την εξέλιξή τους στο χρόνο και την ομαλή μετάβαση από την παραδοσιακή στη σύγχρονη μορφή τους.
Το Μουσείο έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Πραγματοποιεί εκπαιδευτικά παιχνίδια για µικρούς και µεγάλους, δίνοντάς τους την ευκαιρία να συμμετέχουν και, έτσι, να απολαμβάνουν περισσότερο την επίσκεψή τους.
Απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται για το κρασί και, ειδικότερα, για το κρασί της Νάουσας, αφού περιλαμβάνει παλιά αντικείμενα αμπελοκαλλιέργειας και οινοπαραγωγής από την περιοχή της Νάουσας. Η έκθεση ολοκληρώνεται με την παρουσίαση των σύγχρονων οργανωμένων οινοποιείων της περιοχής, παρέχοντας στον επισκέπτη μία ολοκληρωμένη εικόνα για τη σημασία της σύγχρονης αμπελοοινικής δραστηριότητας στη Νάουσα.
Κάθε επισκέπτης, μόλις εισέλθει στο μουσείο, ενημερώνεται για το κτίριο και τη μακρόχρονη ιστορία του. Επίσης, μπορεί να δει χάρτη, όπου σημειώνονται τα οινοποιεία της περιοχής. Ακολουθεί αναλυτική παρουσίαση της αμπελουργικής και της οινοποιητικής παράδοσης της Νάουσας από τον 17o αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή.
Επιπλέον, ο επισκέπτης παρακολουθεί τη διαδικασία δημιουργίας του κρασιού: καλλιέργεια του αµπελιού, συγκομιδή και πάτηµα των σταφυλιών, εξαγωγή του µούστου και οινοποίησή του µε την αλκοολική ζύµωση, εµφιάλωση.
Εκτίθενται αντικείµενα που χρησιµοποιούνταν στο παρελθόν στην αμπελουργία και στην οινοποίηση. Στον κεντρικό χώρο του Μουσείου αναπτύσσονται θέµατα που αφορούν γενικότερα το κρασί, όπως το χρώµα του κρασιού, οι κατηγορίες κρασιών και λογοτεχνικές αναφορές στο κρασί της Νάουσας. Στον ίδιο χώρο παρουσιάζονται τα οινοποιεία που δραστηριοποιούνται στη Νάουσα.
Τέλος, γίνεται αναφορά σε ένα άλλο προϊόν του αµπελιού, τη ρακή. Εκτίθεται ένα παραδοσιακό ρακοκάζανο, ενώ ο επισκέπτης μαθαίνει την ιστορία του ναουσαίικου τσίπουρου.
Η Σχολή του Αριστοτέλη και η Αρχαία Πόλη Μίεζα
Σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από την πόλη της Νάουσας, στα Ισβόρια και, συγκεκριμένα, στην αρχαία μακεδονική πόλη Μίεζα, βρίσκεται η Σχολή του Αριστοτέλη. Εκεί ο πασίγνωστος Έλληνας φιλόσοφος δίδασκε τους μαθητές του, μεταξύ των οποίων και το γιο του Φίλιππου Β’, τον Μέγα Αλέξανδρο.
Ο χώρος της Σχολής είναι γεμάτος από τρεχούμενα νερά και σπήλαια. Σώζεται το Νυμφαίο, ο ναός αφιερωμένος στις Νύμφες, όπου οι κίονες σχημάτιζαν Π. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, πιθανολογείται ότι το Νυμφαίο αποτελούσε το κέντρο της Σχολής.
Επίσης, οι ανασκαφές έφεραν στο φως το θέατρο της αρχαίας πόλης Μίεζας. Είναι κτισμένο στην πλαγιά ενός λόφου με πανοραμική θέα προς την πεδιάδα, ενώ υπολογίζεται ότι μπορούσε να φιλοξενήσει μέχρι 1.500 θεατές!
Τα αρχαιολογικά ευρήματα πιστοποιούν ότι η Μίεζα έχει μια μακρόχρονη ιστορία κατοίκησης που ξεκινά από τη 2η χιλιετία π.Χ.. Από τις ανασκαφές αποδεικνύεται πως αρχικά ήταν μία αγροτική κοινότητα, η οποία μετασχηματίστηκε σταδιακά σε αστικό κέντρο, για να εξελιχθεί τελικά στην ακμάζουσα και πλούσια πόλη των ελληνιστικών χρόνων. Τα πιο σημαντικά στοιχεία προέρχονται από τα νεκροταφεία και τα ταφικά μνημεία της περιοχής, όπου εντοπίσθηκε το δεύτερο σημαντικότερο σύνολο μακεδονικών τάφων μετά τη Βεργίνα.
Το Πολιτιστικό Κέντρο της Σχολής Αριστοτέλους
Ανήκει στο Δήμο Νάουσας και είναι δωρεά της οικογένειας του σπουδαίου ευεργέτη της πόλης, Χρήστου Λαναρά. Αποτελεί ένα ολοκληρωμένο κέντρο πολιτισμού και αναψυχής. Βρίσκεται στην περιοχή Ισβόρια και συγκεκριμένα στο χώρο που περιβάλλει το αρχαιολογικό μνημείο της Σχολής Αριστοτέλους, το «Νυμφαίο της Μίεζας».
Η μοντέρνα αρχιτεκτονική μορφή του κτιρίου με το ξύλο, το μέταλλο και την πέτρα εναρμονίζεται με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής.
Στις εγκαταστάσεις του Πολιτιστικού Κέντρου λειτουργούν:
- εκθεσιακός χώρος
- αίθουσα συνεδρίων και προβολής
- χώρος υποδοχής-εξυπηρέτησης επισκεπτών
- αναψυκτήριο-εστιατόριο
- χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και λεωφορείων
Στο Πολιτιστικό Κέντρο ο επισκέπτης μπορεί, αφού ξεναγηθεί στον αρχαιολογικό χώρο της Σχολής Αριστοτέλους, να ενημερωθεί για την ιστορία και τη σημασία του μνημείου και να αποκτήσει βιβλία, έντυπα, cd-rom, dvd και αναμνηστικά είδη δώρων.
Η αίθουσα συνεδρίων (80 θέσεων) είναι υψηλών προδιαγραφών. Διαθέτει σύγχρονα οπτικοακουστικά συστήματα και μεταφραστικό κέντρο. Αποτελεί, λοιπόν, έναν ιδανικό χώρο για τη διεξαγωγή συνεδρίων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων. Επίσης, στην αίθουσα προβάλλονται ταινίες και video με θέμα το έργο του φιλόσοφου Αριστοτέλη, τους αρχαιολογικούς χώρους (Σχολή Αριστοτέλους, Μακεδονικοί Τάφοι Ανθεμίων, Αρχαίο θέατρο Μίεζας) και την ιστορία της Νάουσας.
Μακεδονικοί Τάφοι Λευκαδίων
Συνολικά έξι μακεδονικοί τάφοι, τέσσερεις διθάλαμοι και δύο μονοθάλαμοι, βρέθηκαν στην Νάουσα και συγκεκριμένα στο δρόμο που οδηγούσε κατά την αρχαιότητα από την Πέλλα στη Μίεζα. Χρονολογούνται από τον 3ο αι. π.Χ. και φέρουν τα τυπικά χαρακτηριστικά των μνημειακών μακεδονικών τάφων. Αποτελούν, δηλαδή, υπόγειες θολωτές κατασκευές με έναν ή δύο νεκρικούς θαλάμους, το εσωτερικό των οποίων, όπως και η εξωτερική επιφάνεια του τάφου, είναι ζωγραφισμένο.
Η Κουζίνα της Νάουσας
Η Νάουσα φημίζεται για το κρασί της, το οποίο παράγεται κυρίως από την ερυθρή ποικιλία του ξινόμαυρου. Άλλα βασικά προϊόντα της είναι τα ροδάκινα, το τσίπουρο και το πετιμέζι.
Οι παραδοσιακές σπεσιαλιτέ της Νάουσας είναι καταπληκτικές. Για αυτό, αν την επισκεφθείς, αξίζει να δοκιμάσεις τα παρακάτω εδέσματα!
Μάντζα: Γίνεται με τηγανιτές πιπεριές, μελιτζάνες, πατάτες και κολοκυθάκια.
Γκαβόψαρα: Τσιπουρομεζές / Μελιτζάνες ψημένες σε αλατόνερο με σινάπι.
Κεφτέδες με άρμη: Τηγανιτοί κεφτέδες βυθίζονται σε σάλτσα αλευριού, η οποία περιέχει αλεύρι, σάλτσα ντομάτας σε πελτέ, νερό και σκόδρο.
